Anadolu Merkezli Dünya Tarihi-Telipinu Fermanı

Telipinu Fermanı

M.Ö. 1535 – 1510 yıllarında, Telipinu’nun başa geçmesi Hititlerin tekrar toparlanmasına sebep oldu. Telipinu sadece Hitit sınırlarını güvence altına almadı, aynı zamanda, gelecek kargaşaları önlemek için, tahta çıkış yasalarını da yeniden tanımladı. Telipinu Fermanı aynı zamanda kendinden önceki olayları da anlatan tarihi bir vesika niteliğindedir. Şimdi, Telipinu Fermanından kısabir bölümü aktaralım:

"... Birinci prens kral olsun. Birinci dereceden prens yoksa ikinci dereceden bir oğul kral olsun. Eğer tahta geçecek bir erkek çocuk yoksa birinci dereceden bir prensese bir iç güveyi koca versinler ve o, kral olsun. Benden sonra kim kral olursa, onun kardeşleri, oğulları, akrabaları, ailesinin bireyleri ve askerleri birlik olsun! Ve sen gel, düşman ülkelerini gücünle yen! Fakat şöyle söyleme:’ her şeyi bağışlıyorum ’. Aksine hiçbir şeyi bağışlama onlara (suçlulara) baskı yap. Kral ailesinden kimseyi öldürme; bu kötü sonuçlar verir. Bundan sonra kim erkek ve kız kardeşlerine kötülüketmeyi tasarlarsa, siz onun panku üyelerisiniz, ona açıkça deyin ki, kan dökmekle ilgili bu tableti oku! Hattuşaş’ta kan dökme arttığı zaman, Tanrılar kral ailesini cezalandırdılar. Kim erkek ve kız kardeşlerine zarar verirse, kralın başını tehlikeye sokarsa, mahkemeyi çağırın. ..."

Telipinu öncesi, kargaşa dönemi dediğimiz dönemde, Hattuşaş’ta olupbitenleri, bu ferman sayesinde, Telipinu’nun ağzından öğreniyoruz. Telepinu, genelde ülkenin iç işleriyle uğraşmış ve iç barışı tesis etmeye çalışmıştır. Dış siyasetini ise fetihler yerine diplomatik münasebetlerle yürütmüştür. Telipinu’nun nasıl öldüğünü bilmiyoruz. Ancak Telipinu’dan sonra, olayların akışı tam bilinemeyen bir 50 sene geçmiştir.