Anadolu Merkezli Dünya Tarihi-Aryenler

Aryenler

M.Ö. 2500 yıllarına yaklaşıldığında, Sümer kent devletlerinin yapısı ve aralarındaki çelişkiler, artık gelişmeyi sınırlar hale gelmişti. Sulama şebekelerinden daha iyi yararlanabilmek için, iktisadi olarak siteler arası dayanışma gerekiyordu. Bu ise siyasi bir birliği zorunlu kılıyordu. Böylece siteler arasında, hegemonya savaşları başladı.

Sonunda Lagaş kralı Ennatum (bundan 45 asır önce) rakiplerini yenerek, siyasi birliği sağladı. Ancak, siyasi birlik hiçbir zaman tam olarak sağlanamadı. Koyulan aşırı vergiler, çiftçileri eziyor ve bu da yeni ittifakların oluşmasına neden oluyordu. Doğuştan asil olan eski iktidar sahipleri de, yeniden kuvvetlenebilmek için sürekli fırsat kolluyorlardı. Siteler arası mücadele sürüp gitti. Bu hem Sümer devletini bir bütün olarak ve hem de siteleri tek, tek güçsüzleştirdi.

M.Ö. 2566 ile 2558 yılları arasında yapılmış olan “ Ur standart “ kutusu üzerine, bu dönemdeki Sümer ordusunu anlatan resimler çizilmiştir. Bu resimler, Sümer ordusu hakkında bize ilk bilgi veren kaynaklardır. Bu kutu üzerindeki resimler, tahta panellere, kabuk, kırmızı kumtaşı ve lapis lazuli kullanılarak mozaik olarak işlenmiştir. Dar kutunun iki ana yüzünden birinde savaş, diğerinde barış resimleri vardır. Sümer ordusundaki askerler, mızrak ve balta ile silahlanmışlardır. Sırtlarına pelerin giymişlerdir. Dolu tekerlekli savaş arabaları dört eşek tarafından çekilir ve üzerlerinde iki savaşçı bulunur. Kutunun üzerindeki resimlerin birinde kazanılan savaş sonunda elde edilen esirler, çıplak olarak, kralın önünden geçirilmektedir.

Ur standart kutusunun, barışı anlatan yüzünde, bir ziyafet resmedilmiştir. İskemlemsi taburelerde oturan davetliler, lir çalan müzisyenler eşliğinde içki içmektedirler. Ziyafette misafirlere et, balık ve daha bir sürü yiyecek sunulmaktadır.

Hint-Avrupa dili konuşan kabilelerin, 3000 yılında başlayan güneye doğru göçleri devam ediyordu. M.Ö. 2500 yıllarında, Kral Yama ile beraber hareket eden Hint -Avrupa dili konuşan Ariler (Aryanlar), Orta Asya’dan Tacikistan’a girdiler. Kral Yama’dan en eski İran ve Hint metinlerinde bahsedilir. Aryanlar Taci kistan’da yeni yıl olarak baharın başlangıcını (Nevruz) kabul eden bir takvim kullanmaya başladılar. Daha sonra Nevruz Anadolu, İran ve Afganistan’da her yıl kutlanan bir gelenek olacaktır. Her ne kadar Nevruz’u bu takvim başlangıcına bağlamak mümkünse de, baharın gelişi Sümerlerden ve hatta daha önceden beri, daima kutlanmıştır. Bu nedenle Nevruz, tüm kültleri kapsayan bir şenliktir. Bu nedenle de asıl kaynağı Şaman dinidir ve kökleri çok eskiye dayanır.

Bu dönem Çin topraklarına bakarsak, Şa Hanedanı zamanında da Çin’deki çeşitli topluluklar arasında savaşlar olmuştur. Örneğin M.Ö. 2400 yıllarına ait bulgular, bize bu savaşlardan örnekler vermektedir. Çin’de bu yıllarda çeşitli toplumsal hareketler olduğu ve kuzey Çin halkının diğer yaşayanlar üzerinde baskı uyguladığını varsayıla bilinir. Nitekim M.Ö. 2300 yıllarında Çin’in orta düzlüklerinde yaşayan Hmong adlı topluluklar, önce Çin Hindi ve Burma’nın dağlık bölgelerine ve daha sonra da güneye Laos ve Tayland’a doğru göçmeye başlamışlardır.